21 stycznia 2020 r.

Rekomendacje dotyczących języka niedyskryminującego

Prof. Mirosław Bańko, prof. Jadwiga Linde-Usiekniewicz oraz prof. Marek Łaziński przygotowali rekomendacje dotyczących języka niedyskryminującego. Gorąco zachęcamy do zapoznania się z tym dokumentem.

Przykład wskazówek językowych z poradnika:
  • Nazwy żeńskie

Studenci i studentki (ew. Studentki i studenci), którzy zapiszą się na lektorat…

Lepiej niż: Studenci, którzy zapiszą się na lektorat… Choć nazwy męskie są zwykle generyczne, czyli obejmują osoby obu płci, poprzestanie na nazwie męskiej może być dziś odbierane tak, jakby kobiety były wykluczane z zakresu osób, o których mowa.

Wykład inauguracyjny wygłosiła wybitna historyk sztuki, emerytowana profesor naszej uczelni, Anna Piotrowska.

Lepiej tak niż wygłosiłwybitny historyk…emerytowany profesor… Użycie konstrukcji wybitna historyczka sztuki jest też możliwe, ale formę emerytowana profesorka stosujemy tylko wtedy, gdy zainteresowana sobie tego życzy.

Znana polska reżyserka nie zgadza się z opinią uznanej badaczki.

Zdanie Znany polski reżyser nie zgadza się z opinią uznanego badacza sugerowałoby, że różnica zdań istnieje między mężczyznami. Na szczęście słowa reżyser ani badacz nie funkcjonują jako tytuły, a utworzenie ich żeńskich odpowiedników nie nastręcza problemów. Można powiedzieć też znana polska reżyser (uznana badacz już nie), ale lepiej zastosować formę z żeńskim przyrostkiem.

Niezależnie od ograniczeń gramatyki warto, używając form żeńskich, pokazywać, że rozumiemy problem niewidoczności kobiet w języku. Nie bójmy się tworzyć nowe lub przywracać zapomniane formacje żeńskie typu językoznawczyni, naukowczyni, promotorka, polityczka, psycholożka, reżyserka. Nie bójmy się homonimii, nie pomylimy kobiety reżyserującej film z pomieszczeniem dla reżysera.